ارزیابی تنوع فیتوشیمیایی در جمعیت‌های سالیکورنیا (Salicornia iranica Akhani) رشدکرده در اطراف دریاچه ارومیه

شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.471.95.3.1575.1607 ترکیب‌های پلی‌فنل موجود در گیاهان به‌دلیل اثرهای آنتی‌اکسیدانی و احتمالاً ضدسرطانی، از دیرباز مورد توجه پژوهشگران بوده‌اند. در این پژوهش، به‌منظور بررسی تنوع فیتوشیمیایی 32 جمعیت وحشی سالیکورنیای (Salicornia iranica Akhani) رویش یافته در اطراف دریاچه ارومیه، میزان کلروفیل، کاروتنوئیدها، فنل کل، فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در سال 1395 در گروه علوم باغبانی دانشگاه ارومیه اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که جمعیت‌های مورد مطالعه تنوع بالایی را از نظر ویژگی‌های فیتوشیمیایی مورد اندازه‌گیری داشتند. بیشترین میزان کلروفیل کل با مقدار 12.05 میلی‌گرم در گرم وزن تر مربوط به جمعیت کارخانه ماسه و کمترین مقدار با 0.835 میلی‌گرم در گرم وزن تر مربوط به توده قوشچی I بود. بیشترین (10.41 میلی‌گرم اسید گالیک در گرم وزن تر) و کمترین (3.7 میلی‌گرم اسید گالیک در گرم وزن تر) میزان فنل کل به‌ترتیب در جمعیت قوشچی II و جمعیت کارخانه ماسه مشاهده گردید. همچنین جمعیت‌های داشخانه (با 2.12 میلی‌گرم کوئرستین در گرم وزن تر) و رودخانه آجی‌چای (با 0.18 میلی‌گرم کوئرستین در گرم وزن تر) به‌ترتیب بیشترین و کمترین میزان فلاونوئید کل را داشتند. ظرفیت آنتی‌اکسیدانی عصاره جمعیت‌های مختلف در محدوده 3.16 (مربوط به جمعیت رودخانه آجی‌چای) تا 70.89% (مربوط به جمعیت میقیطالو) متغیر بود. براساس تجزیه خوشه‌ای، جمعیت‌های مورد بررسی در سه گروه قرار گرفتند و جمعیت‌های رودخانه آجی‌چای و میقیطالو بیشترین فاصله ژنتیکی را از یکدیگر داشتند. یافته‌های کلی این تحقیق نشان داد که جمعیت‌های سالیکورنیا رویش یافته در اطراف دریاچه ارومیه از تنوع قابل‌ملاحظه‌ای به‌ویژه از نظر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی برخوردارند که این می‌تواند در مدیریت ژرم‌پلاسم و اصلاح این گیاه مورد استفاده قرار گیرد.